Vraag en Antwoord

IRM is inderdaad een doorontwikkeling, volgend op programma’s als Ruimte voor de Rivier en Maaswerken. En inderdaad ook op integrale projecten in de Deltaprogramma’s Rijn en Maas. Denk aan Waalweelde, initiatieven langs de IJssel - zoals het Rivierklimaatpark IJsselpoort - en projecten langs de Maas - zoals Meanderende Maas en Ooijen Wanssum.

IRM start vanuit waardevolle lessen en ervaringen. Maar het kan efficiënter en nog integraler. Alleen door integraal samen te werken op het niveau van het hele riviersysteem kunnen we doelen halen binnen de schaarse beschikbare ruimte en het rivierengebied voorbereiden op de toekomst.

Wil je meer lezen over het belang van de integrale aanpak voor Programma IRM? Bekijk hier hoe wij samen bouwen aan IRM.

Graag bespreken we de mogelijkheden. Je kunt ons het makkelijkste per e-mail bereiken: info@bouwplaatsirm.nl.

Op dit moment focussen we op hoe we waterveiligheid, bevaarbaarheid, zoetwaterbeschikbaarheid, waterkwaliteit, natuur en een (economisch) aantrekkelijke leefomgeving met een integrale aanpak zo volledig mogelijk kunnen inpassen binnen de beschikbare ruimte. Onderdeel van een verkenning en van een adaptieve aanpak is om open te staan voor nieuwe inzichten, kansen en mogelijkheden. Gaandeweg kan dus blijken dat het nodig is meer of minder opgaven en kansen binnen IRM mee te nemen.

IRM streeft op dit moment geen internationaal bereik na. Echter, vanzelfsprekend zijn de IRM-opgaven in Nederland niet los te zien van opgaven en ontwikkelingen in onze buurlanden. Zowel een tekort als een overschot aan water in onze rivieren is afkomstig van onze buurlanden. We bespreken de ambities en doelstellingen van IRM en geplande aanpassingen dan ook in bestaande internationale overleggen.

Integraal werken is een middel en geen doel op zich. IRM moet leiden tot betere, meer integrale keuzes op het niveau van het riviersysteem. We willen dat door opgaven slim te combineren er betere projecten ontstaan en we meer in samenhang aan het rivierengebied werken. Projecten zullen dus vaker integraal van opzet zijn. Maar afhankelijk van de situatie kunnen opgaven ook nog steeds sectoraal worden opgepakt.

De gesprekken die we op dit moment voeren met partneroverheden, maatschappelijke organisaties en andere belangengroeperingen gaan nog niet over specifieke locaties. Wanneer individuele belangen worden geraakt nodigen we ook particulieren uit om hierover mee te praten.

Wanneer dit exact is weten we nu nog niet. IRM ontwikkelt één van de eerste Programma’s onder de in 2022 in te voeren Omgevingswet. We hebben bij de invulling hiervan dus nog het een en ander te ontdekken.

Natuurlijk kan iedereen die dat wil gebruikmaken van formele inspraakmomenten, zoals straks met de terinzagelegging van het Programma onder de Omgevingswet.

In het Deltafonds is een bedrag van 375 miljoen euro gereserveerd voor IRM-projecten in de periode 2029-2031. Vanaf 2032 is dat 80 miljoen euro per jaar. Waar nodig verkennen we de komende jaren aanvullende financieringsmogelijkheden en maken we nadere afspraken over de financiering.

De Omgevingswet – die in 2022 van kracht wordt - kent verschillende instrumenten voor beleidsontwikkeling. Een POW is er daar één van.

In dit strategisch beleidsdocument staat een visie op het rivierengebied. Het gaat hierbij om een beschrijving op hoofdlijnen. In het geval van IRM geeft het POW ook een beeld van het type maatregelen dat we per riviertraject willen gaan treffen om deze visie daadwerkelijk vorm te geven

Een POW is niet bindend voor burgers, maar alleen voor de overheid zelf. Het beleidsdocument vormt na vaststelling een toetsingskader voor de toelaatbaarheid van nieuwe ontwikkelingen in het rivierengebied. Daarnaast is het POW voor IRM vooral ook een uitnodiging om te komen met initiatieven die bijdragen aan de integrale doelen.

Het is nu nog te vroeg om daarop antwoord te geven. Op dit moment zitten we in de ontwikkelfase met als einddoel een Programma onder de Omgevingswet (POW). We verkennen in deze fase ook in welke vorm IRM doorgaat na vaststelling van het POW naar verwachting in 2022. Een uitvoeringsprogramma is een optie, maar ook andere vormen zijn denkbaar.

De richtinggevende besluiten in de stuurgroep IRM worden voorafgegaan door raadpleging van de stuurgroep Deltaprogramma Maas en het Bestuurlijk Platform Rijn. De stuurgroep IRM neemt vervolgens een besluit en legt dat ter goedkeuring voor aan het bevoegd gezag. De echte richtinggevende keuzes over IRM en het vaststellen van het Programma onder de Omgevingswet vindt dus plaats door de bestuurders zelf: gedeputeerden, dijkgraven, wethouders en ministers.

Op dit moment zit IRM in de ontwikkelfase. Het doel is om in 2022 een Programma onder de Omgevingswet (POW) vast te stellen dat we daarna gedetailleerd uitwerken. In het programma beschrijven we ook hoe en wanneer we het programma willen gaan realiseren. Op dit moment is dat dan ook nog niet duidelijk. Nadat het programma is vastgesteld worden aanvullende studies opgestart waarin de maatregelen uit het programma verder worden uitgewerkt tot concrete inrichtingsplannen. Naar verwachting duurt het dan ook nog enkele jaren voordat na vaststelling van de POW de eerste projecten buiten zichtbaar zijn

Het werk in het rivierengebied staat echter niet stil tot het moment dat dat het geval is. Ook nu al lopen er diverse projecten in het rivierengebied waar al wordt gewerkt in de geest van IRM. Zij dienen ook als inspiratiebron voor de ontwikkeling van IRM. Voorbeelden hiervan zijn Rivierklimaatpark IJsselpoort, de Meanderende Maas en Ooijen-Wanssum.

In het kader van het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) versterken de waterschappen de komende jaren verschillende dijken in het rivierengebied. Afhankelijk van de fase waarin deze projecten zich bevinden stemmen we de opgaven van IRM en HWBP zoveel mogelijk op elkaar af. Door rivierverruiming in het kader van IRM is het bijvoorbeeld aannemelijk dat dijken minder of niet versterkt hoeven te worden. Daarnaast kunnen we de werkzaamheden (kosten-)efficiënter inrichten door werkzaamheden waar mogelijk te combineren. Hoe en waar dit kan moet de komende jaren duidelijk worden.