Het beeld op de rivieren bouwt verder op eerdere onderzoeken en heeft deze gebundeld. Er zijn echter ook nieuwe inzichten verkregen tijdens de werksessies en door het koppelen van bestaande rapporten. Bovenaan staat de waterverdeling, ingegeven door de toegenomen droogte perioden. Oplossingen hiervoor zijn het nuttig gebruiken van water in tijden van overschot en het langer vasthouden van water, met name in de regionale systemen. Daarnaast moet de Lek worden ontzien met hoogwater, wat betekent dat meer water richting de IJssel zal moeten gaan. Dit heeft grote gevolgen voor de rivier en haar inrichting. Tijdens ‘Ruimte voor de Rivier’ is hier overigens ook al op voorgesorteerd. Daarnaast is een ander nieuw inzicht dat de intensieve landbouw in de uiterwaarden niet langer wenselijk is en geheel zal moeten overgaan op natuur inclusiviteit of worden omgezet in natuur. Dit is van wezenlijk belang voor het realiseren van robuuste corridors en gebieden. Voor verdere uitleg verwijzen we naar de Synthese tekst van Beeld op de Rivieren op de website van IRM.

Hier moet nader onderzoek uitsluitsel over geven. Dat is te gedetailleerd voor deze ruimtelijke visie.

Grotere delfstoffenwinning is met name nog mogelijk langs de Waal en delen van de Nederrijn, direct gekoppeld aan natuurontwikkeling of bijvoorbeeld het aanleggen van extra overnachtingshavens. Het is daarmee geen doel op zich, maar een middel. Langs de IJssel zijn enkel kleinere vergravingen mogelijk, vanwege het bijzondere landschap dat zich hier langs de rivier heeft gevormd. Er is al eerder binnen ‘Ruimte voor de Rivier’ voor dezelfde aanpak gekozen.

Delfstoffenwinning vindt enkel in het winterbed plaats en niet in het zomerbed. Er wordt alleen gebaggerd om de vaargeul op diepte te houden, dit wordt soms afgevoerd of elders in de rivier teruggestort. De bodemerosie wordt dan ook niet door delfstoffenwinning veroorzaakt maar doordat de rivier in een strak keurslijf zit tussen kribben en stortstenen oevers. Door stroming van het water vindt toch erosie plaats van datgene dat nog kan bewegen, namelijk de bodem van de rivier. Deze erodeert en sediment wordt afgevoerd. Hierdoor komt de bodem dieper te liggen.

Afvoer op de rivier is zo omvangrijk dat dit geen een oplossing is voor laagwaterstanden. Het vasthouden van water moet dan ook niet zozeer in het hoofdwatersysteem worden gezocht, op enkele uitzonderingen na, denk aan de Rijnstrangen. Het gaat met name om het verminderen van de watervraag en voorkomen van afvoerpieken en dan vooral bij het regionale systeem. Dit zal betekenen dat gronden pas later kunnen worden betreden door boeren. Voor natuurgebieden is dit geen probleem. In veenweidegebieden zal het verder draineren daarom eindig zijn. De watervraag stijgt hier enorm in tijden van droogte om oxidatie tegen te gaan.

We zijn met een LivingLABs omgeving bezig om Droogte oplossingen te prototypen met stakeholders. Hierin nemen we de Linge mee. DaarentegDe waterbeschikbaarheid van de Linge is van groot belang. Dit hebben wij ook zo opgenomen in onze kaart. Dit staat aangegeven bij het innamepunt bij Doornenburg.

De energie transitie is nog volop in beweging, zoals aquathermie. Op het gebied van zonnepanelen en windturbines is ons standpunt dat dit niet wenselijk is in het winterbed, gezien de opstuwende werking. Daarnaast zijn de ruimtelijke claims hier al erg groot voor recreatie en natuur, welke juist geen baat hebben bij grootschalige energieopwekking.